Makar Sankranti:ప్రతీ ఏటా సంక్రాంతి జనవరి మాసంలో నిర్ణీత తేదీలోపు వస్తుంది. .జనవరి 14, 15తేదీల్లో మకర సంక్రమణం జరుగుతుంది. మిగతా పండుగుల తేదీలు ముందుకు వెనక్కి తిథుల బట్టి మారిపోతాయి. కానీ సంక్రాంతి అలా కాదు. సంక్రాంతి అనేది ప్రతి సంవత్సరం ఒక నిర్ణీత రోజున, ఆకాశంలో ఒక నిర్ణీత సమయంలో జరిగే ఆశ్చర్యకరమైన బహుమతి. సూర్యుడు ఉత్తరాయణం నుండి దక్షిణాయనానికి తన మార్గాన్ని మార్చుకుంటాడు. వేల సంవత్సరాల క్రితమే భారతీయులు ఈ పరివర్తనను గుర్తించి సంక్రాంతి పండుగగా జరుపుకుంటున్నారు.
తూర్పున సూర్యోదయం పశ్చిమ దిక్కున సూర్యాస్తమయం సాధారణంగా జరిగేదే. సంవత్సరంలో రెండు రోజులు సూర్యోదయం సూర్యాస్తమయం తూర్పు-పడమరలలో జరుగుతాయి. ఈ రోజులను విషువత్తులు అంటారు. మిగిలిన రోజులలో రైజింగ్ తూర్పుకు కుడి లేదా ఎడమ వైపున ఉంటుంది. కుడివైపు ఉత్తరాయణంగానూ, ఎడమవైపున దక్షిణాయనంగానూ పరిగణిస్తారు.
సూర్యుడు దక్షిణం వైపు వెళ్లడం మానేసి ఉత్తరం వైపు వంగిపోవడాన్ని ఉత్తరాయణ దినం అంటారు. ఇది వేసవి కాలం ముగిసే సూచన. మరో ఆరు నెలల పాటు దక్షిణాయనం వైపు మొగ్గు చూపుతాడు. సూర్యుడిలా జీవన గమనాలను మార్చాలన్నదే పండుగ సందేశం. సంక్రాంతిని ఆంధ్ర తెలంగాణలో మకర సంక్రాంతి అంటారు. తమిళనాడులో ‘పొంగల్’ అని, కేరళలో అయ్యప్పస్వామి భక్తులు ‘మకరమిళక్కు’ అని కూడా పిలుస్తారు. ఈ విధంగా, సంక్రాంతి ఆధ్యాత్మిక మతపరమైన అంశాలతో కలిసి వస్తుంది.
ఆంధ్రలో ఎడ్ల పందాలు, తమిళనాడులో జల్లికట్టు ఇవన్నీ జానపద సంస్కృతులే. ఈ రోజున కోడి, బసవన్నను తలచుకోకుండా ఉండలేరు. సరదా కోసం ఇలాంటి కోడిపందాలు, ఎడ్లపందాలు నిర్వహిస్తుంటారు. హరిదాసులు, గంగిరెద్దులు ఇవన్నీ వీధివీధుల్లో కనిపిస్తుంటాయి. గెలీలియో టెలిస్కోప్ను కనిపెట్టి, భూమిని దాటి ఉపగ్రహాలు చూడడానికి వేల సంవత్సరాల ముందే భారతీయులు సూర్యుని కదలికలో మార్పును ఎలా గుర్తించగలిగారు అనేది ఆశ్చర్యంగా ఉంది. భీష్ముడు చనిపోవడానికి ఉత్తరాయణ పర్వాన్ని ఎంచుకున్నట్లు మహాభారతంలో ప్రస్తావన ఉంది. అంటే పౌరాణికకాలంలోనే పరివర్తన పాదముద్రలున్నాయన్నది స్పష్టం.